MANDENMAKEN mag dan wel een oud en vrijwel uitgestorven beroep zijn, steeds meer hobbyisten ontdekken het plezier om wijmen van knotwilgen te vlechten tot manden voor uiteenlopend gebruik. Uw dienaar ging langs bij Ivan Vereecken (62) uit Kemzeke die maar wat fier is op zijn fraaie verzameling eigen gemaakte manden. Bovendien is Ivan een begenadigde keukenprins want als cadeautje krijg ik nog een heerlijke vlaai mee naar huis…
Ivan is een ‘BK’ (Bekende Kemzekenaar) als zoon van ‘Michel Tist’ Vereecken en Annye Van Dam die jarenlang café Stuivenberg uitbaatten. Voor Ivan kent gezelligheid geen tijd en vooraleer we het hoofdstuk mandenmaken aansnijden maak ik eerst kennis met een aantal haaientanden gevonden in nabijgelegen velden, een afgebroken pijpje uit de tijd van de Romeinen, medailles, fluitjes, oude muntstukken… Ivan laat me zijn collectie prenten uit albums van chocolademerken zien en geeft me bovendien een snelcursus ‘ijzeren knikkers maken’, een kunstje dat hij leerde van Louis Van Loddekens, een eertijds beroemde smid uit Kemzeke. Ik bewonder zijn siertuin en tomatenserre en samen pikken we nog de laatste kilometers op de televisie mee van de wielerwedstrijd ‘Brugge – De Panne’. Om maar te zeggen: Ivan is niet voor één gat te vangen, in alles geïnteresseerd en aan enthousiasme en positivisme geen gebrek.
Acteur in een bedrijfsfilm
Met een diploma metaalconstructeur had Ivan diverse jobs vooraleer hij aan de slag kon bij Sidmar in Zelzate, het latere Arcelor Mittal. ‘Ik werkte in de lasafdeling, bij de metsers en de onderhoudsploeg en eindigde als begeleider voor externe firma’s, uiteindelijk heb ik er 35 jaar gewerkt. Zoals gezegd ik was van alle markten thuis en één van mijn ‘exploten’ betrof een bijdrage als acteur aan een bedrijfsfilm van Arcelor rond het thema ‘veiligheid’. Totaal onvoorbereid werd ik voor de leeuwen gegooid en startten de opnames terwijl ik mijn overall nog droeg, volledig onder het stof en het vuil. Achteraf was dat natuurlijk een fijne herinnering.’
Gereedschappen
‘Tien jaar geleden volgde ik een cursus ambachtelijk mandenmaken bij Reintje Vos in het Vossenhol. Jozef De Vos was onze leermeester, een man met ontzettend veel ervaring en kennis. Dankzij Jozef raakte ik in de ban. Meestal werk ik met wijmen van Belgisch rood of Duitse wilgen. Een mandenmaker heeft op zich niet zoveel gereedschappen nodig: een snoeischaar, een meetlat, twee elzen en een stevig mes volstaan. Alles start met het weken van de wijmen door ze voor een korte of langere tijd in het water te leggen, nadien moeten ze weer drogen. Eerst vlechten we de bodem, nadien werken we de wanden op.’
Sneeuwman
‘Ik maak grote en kleine exemplaren om boodschappen mee te doen, als paas- of als fruitmand. De mandjes zijn voor eigen gebruik, ik verkoop ze niet, ik geef ze nog liever weg. Tijdens de kerstperiode plaats ik wel steeds een reuzengrote sneeuwman in mijn voortuin waarvan het ‘geraamte’ gemaakt is van wilgenwijmen. Op die manier kunnen voorbijgangers genieten van mijn ambacht.’
Quote: ‘Een mandenmaker heeft op zich niet zoveel gereedschappen nodig: een snoeischaar, een meetlat, twee elzen en een stevig mes volstaan.’
Ivan Vereecken
