STEKENE en bier, vroeger en nu. Hoe begin je eraan en wat wil je belichten? Voor de historische data gingen we op bezoek bij d’Euzie, de heemkundige kring van Stekene. Voor de situatie van vandaag kregen we bij vier brouwers een lekkere pint aangeboden.
1444
In de archieven van d’Euzie vind je een pak informatie over het bierlandschap in Stekene. De eerste vermelding gaat terug tot 1444, brouwerij ‘De Zwane’ gaf zijn naam zowaar aan de Zwanenhoek, de hoek van de Bormte en de Dorpsstraat. Het naslagwerk van d’Euzie is gekruid met enkele leuke (voor de buitenstaanders dan toch) anekdotes, zo werd Vincent Van Mullem, waard in De Zwane verdacht van ketterij.
1900
Ruim 450 jaar later komen we rond de eeuwwisseling van de 19e en 20ste eeuw. In die periode waren er alleen al in het dorp van Stekene maar liefst acht brouwerijen met ronkende namen zoals De Zon, De Zwaan, Het Anker en De Arend. Bijna allemaal op de as tussen de Brugstraat en de huidige Polenlaan. Ik vermoed dat het heel donkere tijden moeten geweest zijn, Daens-achtige toestanden met arbeiders die hun dagloon opdronken in de vele cafés terwijl de grote gezinnen thuis amper rondkwamen. Die wantoestanden zijn gelukkig verleden tijd. Brouwerij De Vogelaer sloot de deuren in de jaren ’50 van vorige eeuw. Wie dieper wil graven in de Stekense (bier)geschiedenis verwijzen we graag naar d’Euzie.
2023
De situatie van vandaag is uiteraard niet meer vergelijkbaar met die van meer dan 100 jaar geleden. In gans Vlaanderen en ver daarbuiten is een nieuwe biercultuur ontstaan. Met kwaliteitsproducten die gerust hun mannetje kunnen staan tussen de zogenaamd chiquere dranken zoals wijn, schuimwijn, sterke dranken en de resem cocktails. Dat is in Stekene niet anders, enkele brouwers hebben er hun passie van gemaakt.
Etiketbieren
Eerst en vooral moet er een onderscheid gemaakt worden tussen de bieren die in de gemeente zelf gebrouwen worden en de zogenaamde etiketbieren. Bieren die op vraag van één of andere Stekense vereniging elders gebrouwen worden. Een korte brainstorm op de redactievergadering van Gazet van Stekene leverde al meteen een achttal namen op. Sommigen éénmalig geproduceerd, anderen permanent verkrijgbaar. Daarom de bewuste keuze om enkel te focussen op eigen brouwsels. Of meer bepaald: bieren waarvan het recept hier ontwikkeld is en die daarna eventueel om capaciteitsredenen elders gebrouwen worden.
Vier modellen
We bezochten dus vier brouwers, en het opvallende hieraan is dat die allemaal een ander businessmodel hebben. Blikvanger is uiteraard brouwerij 4KNT, met de grootste productiecapaciteit. Brouwerij Sans Merci gaat dan terug naar de roots met het opnieuw brouwen in eigen huis na eerdere uitbesteding van de productie. De gloednieuwe brouwerij De Knotswilg draait de rollen om, die hebben het recept in de eigen keuken ontwikkeld en gebrouwd en laten dit eigen recept bij gebrek aan capaciteit nu elders brouwen. Stefan Bolsens van De Weerspannige Brouwers heeft het commerciële luik opgegeven en brouwt nu nog enkel voor eigen gebruik.
Topkwaliteit
De Stekenaars houden van een goed bier. Dat werd ook duidelijk toen we te gast waren bij de Trappistenavond van het Genootschap van Boudelo. Onze lokale bieren zijn uiteraard geen trappistenbieren maar ze zijn stuk voor stuk van topkwaliteit. Je proeft de passie en de liefde die de brouwers er ingestopt hebben. Die passie eindigt niet aan de gemeentegrens, we worden langs alle kanten omringd met kleine en grotere brouwerijen, misschien brengen we die ooit ook nog wel een keer in kaart.