Sophie De Block volgt een opleiding glaskunst aan de Academie van Temse. Tijdens het ambachtelijk weekend op 16/17 augustus 2025 demonstreerde ze koperfolie technieken, beter gekend als Tiffany glas in lood. Ook waren er afgewerkte stukken Glasfusing te zien, een techniek waarbij stukken glas door verhitting versmelten.
‘Glasfusing is een techniek in de glaskunst waarbij stukjes of repen glas, van dezelfde of verschillende kleuren, door verhitting gedeeltelijk of volledig met elkaar worden versmolten tot één geheel. Verhitting zorgt ervoor dat de moleculen van glas gaan bewegen waardoor vervorming mogelijk wordt.
Eerst wordt een ontwerp gemaakt. Daarna worden stukken glas, vaak in verschillende kleuren en texturen, op maat gesneden. Het is cruciaal dat het glas dat gebruikt wordt, dezelfde uitzettingscoëfficiënt heeft.’
‘De gesneden glasstukken worden op elkaar gelegd, in meerdere lagen als dat nodig is voor de gewenste dikte en vorm. Soms worden er ook andere materialen, zoals metaalfolie bv koper of glaspoeders en ‘stringers’ dunne glazen staafjes toegevoegd voor speciale effecten. Het opgebouwde glaswerk wordt voorzichtig in een speciale glasoven geplaatst. De ovenplaat wordt beschermd met speciaal fusingpapier om te voorkomen dat het glas hecht aan de ovenplaat.’
Temperaturen variërend tussen de 650°c tot 810°c
‘De temperatuur in de oven wordt geleidelijk opgevoerd afhankelijk van het gewenste effect. Tack fuse (± 750°C): glasstukken fusen aan elkaar maar er is nog voldoende reliëf aanwezig. Full fuse (± 800-810°C): bij hogere temperaturen versmelten de glasstukken volledig in elkaar tot 1 egale gladde plaat. Glas heeft de neiging om uit te vloeien tot een dikte van ongeveer 6mm. Voor dikkere objecten moet het glas worden opgesloten in een mal.’
‘Slumpen of vormen: nadat het glas is gefused, kan het in een tweede stookproces worden vervormd. Het werkstuk wordt dan in of over een hittebestendige mal, keramiek of rvs voorzien van scheidingsmiddel. gelegd en opnieuw verwarmd tot een lagere temperatuur ± 650°C. Het glas wordt zacht en zakt langzaam in de mal, waardoor het de vorm van de mal aanneemt, bijvoorbeeld een schaal of kom.’
‘Een cruciaal onderdeel van het proces is het langzaam en gecontroleerd afkoelen van glas, ook wel ‘annealing’ genoemd. Dit voorkomt spanningen in het glas die later tot barsten kunnen leiden. Het hele proces, inclusief het langzaam opwarmen en afkoelen, kan enkele dagen in beslag nemen.’
Koperfolietechniek
‘De koperfolietechniek werd uitgevonden door Louis Comfort Tiffany eind 19de eeuw. Hij was een pionier in de glaskunst. Het glas wordt uitgesneden, geslepen en omwikkeld met koperfolie tape. Vervolgens als een puzzel tegen elkaar aangelegd en gesoldeerd. Afhankelijk van welk eindresultaat je verkiest kan je voor een patine van zwart of koper kiezen. Het verschil met glas in lood is dat de Tiffany werkwijze verfijnder is. Dit maakt het mogelijk om 3D vormen te maken zoals lampenkappen, bloemen, enz.’
Quote:
‘Glasfusing is een techniek in de glaskunst waarbij stukjes of repen glas, van dezelfde of verschillende kleuren, door verhitting gedeeltelijk of volledig met elkaar worden versmolten tot één geheel.’
Sophie De Block
